Pewien mężczyzna po wielu latach dowiedział się, że żadne z dzieci urodzonych przez jego żonę nie jest jego. Przeżył załamanie nerwowe i rozwiódł się z żoną. Potem pozwał ją i jej kochanka o zadośćuczynienie i zostało mu ono zasądzone prawomocnym wyrokiem sądu.
Na takie rozstrzygnięcie zareagował Rzecznik Praw Obywatelskich składając przeciwko temu wyrokowi skargę o stwierdzenie jego niezgodności z prawem. Sąd Najwyższy w wyroku z 11 grudnia 2018 r. (sygn. akt IV CNP 31/17) przyznał Rzecznikowi rację. Sąd Najwyższy – przychylając się do stanowiska Rzecznika – stwierdził, że wymógł wierności małżeńskiej jest sprzeczny z konstytucyjnie chronionym prawem każdej osoby, tj. z. art. 31 ust. 1 oraz art. 47 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej gwarantujących wolność osobistą i prawo do prywatności obejmujące między innymi prawo decydowania o swoim życiu rodzinnym i osobistym.
Stanowisko Sądu Najwyższego zostało poddane krytyce przez dra Jędrzeja Kondka, obecnie profesora w Akademii Wymiaru Sprawiedliwości. Wyjaśnił on, że działanie zarówno żony powoda jak i jej kochanka można uznać za działania bezprawne. Ponadto na gruncie polskiego prawa można dopuścić żądanie zadośćuczynienia pieniężnego za naruszenie obowiązków wynikających z prawa rodzinnego, podobnie jak dochodzi go za naruszenie innych dóbr osobistych. Sąd Najwyższy zbagatelizował znaczenie wierności małżeńskiej i konstytucyjny obowiązek ochrony małżeństwa. Zawarcie małżeństwa oznacza przyjęcie na siebie obowiązków ograniczających swobodę każdego z małżonków. Dzieje się to jednak świadomie i dobrowolnie. Jeżeli uznamy, że stanowi to naruszenie prawa do prywatności to w konsekwencji podważamy cały system prawa cywilnego bazujący na dobrowolnym przyjmowaniu przez strony pewnych obowiązków wobec innych osób, co powoduje np. że pożyczkodawca żądając od osoby której pożyczył pieniądze ich zwrotu także narusza jej prawo do prywatności i wolności osobistej.
J.M. Kondek, Zadośćuczynienie za zdradę małżeńską. Glosa do wyroku SN z dnia 11 grudnia 2018 r., IV CNP 31/17, „Przegląd Sądowy” 2020, nr 2, s. 123-132
